Postapokalipsa, baśń i groza w "Pikniku na skraju drogi" braci Strugackich

The article is devoted to Roadside Picnic by Arkady and Boris Strugatsky – a post-apocalyptic vision of the world after an extraterrestrial event called Visitation. The first part deals with a short comparison of two science fiction novels about the failed contact between humans and aliens. The second part of this paper describes a post-apocalyptic town with a Visitation Zone and interprets some motifs from fantastic horrors. The third part presents a protagonist and one of the artefacts in the Zone representing a type of a character and an item known from fairy tales, legends and myths. The next part focuses on a utopian motif in the final part of the novel, which illustrate protagonist’s transformation on the background of existentialism. The analysis leads to the conclusion that the Strugatsky’s Roadside Picnic contains the disapprobation of the modern consumerist society.Artykuł został poświęcony Piknikowi na skraju drogi Arkadija i Borysa Strugackich – wizji postapokaliptycznego świata po wydarzeniu zwanym Lądowaniem. Pierwsza część tekstu dotyczy krótkiego porównania dwóch powieści science fiction, w których poruszono temat nieudanej próby kontaktu pomiędzy ludźmi i istotami pozaziemskimi. Następnie opisano postapokaliptyczne miasto ze znajdującą się w nim Strefą oraz zinterpretowano niektóre motywy zaczerpnięte z fantastyki grozy. W dalszej części szkicu przedstawiono protagonistę oraz jeden z artefaktów znajdujących się w Strefie, reprezentujących pewien typ postaci i rekwizytów znanych z baśni, legend oraz mitów. Kolejna część tekstu koncentruje się wokół motywu utopijnego, pojawiającego się w finale powieści i jednocześnie stanowiącego ilustrację przemiany głównego bohatera, ujętej na tle filozofii egzystencjalizmu. Analizy prowadzą do wniosku, iż Piknik na skraju drogi stanowi wyraz krytycznego stosunku Strugackich do nowoczesnego społeczeństwa konsumpcyjnego